Voćarstvo je jedna od najznačajnijih grana poljoprivrede koja zapošljava veliki broj ljudi i ostvaruje najveći prihod u strukturi izvoza poljoprivredno prehrambenih proizvoda. Među 10 glavnih izvoznih proizvoda nalaze se tri do četiri voćne vrste, pre svega malina, jabuka i višnja, a pojedinih godina i kupina. Voćarstvo se pokazalo kao odličan model razvoja nerazvijenih regiona Srbije u rešavanju ekonomskih, socijalnih i demografskih problema, koji su sve izraženiji. Međutim, reč je uglavnom o proizvodnji pod otvorenim nebom koja je veoma zavisna od agroekoloških uslova pa se zato menja iz godine u godinu, pre svega u obimu proizvodnje, kvalitetu i cenama.
U ovom tekstu koristim podatke iz Popisa poljoprivrede 2023. godine u Srbiji, koji su od velike koristi za sve koji rade na unapređenju voćarske proizvodnje, a pogotovo za kreatore agrarne politike. Ističem i značaj definisanja voćnih vrsta i sorti najpodesnijih za pojedine rejone i u okviru njih podrejona. Rejonizacija je osnova za planski i sistematski rad na unapređenju voćarstva. Podsticajnim sredstvima treba stimulisati podizanje zasada u rejonima koji najviše odgovaraju određenoj voćnoj vrsti, sorti ili klonu. To će uticati na prinose i kvalitet plodova, kao i na zadržavanje ljudi na selu, posebno mladih.
Učešće voćarske proizvodnje u ukupnoj poljoprivrednoj proizvodnji u 2023. godini, na osnovu obračuna indeksa fizičkog obima proizvodnje, iznosi 11,21 %. Prirodni uslovi u pojedinim regionima Srbije ne odgovaraju drugim vrstama biljne proizvodnje, ali su zato pojedine voćne vrste u tim regionima našle optimalne uslove za postizanje vrhunskih rezultata po kvalitetu, prinosu i prihodu. U Srbiji se komercijalno gaji 15 vrsta voćaka: jabuka, kruška, dunja, šljiva, breskva, nektarina, kajsija, trešnja, višnja, orah, lešnik, jagoda, malina, kupina i borovnica. Ostale voćne vrste su manje zastupljene i nemaju veći ekonomski značaj. Ukupne površine pod zasadima voćaka u Srbiji, sa izuzetkom jagode, iznose 196.129 ha, što je u odnosu na 2018. godinu kada je bilo 182.923 ha, za 13.206 ha više. To znači da se godišnje podizalo prosečno oko 2.201 ha. Prema podacima iz 2018. godine, imamo ukupno 3.475.893,88 ha korišćenog poljoprivrednog zemljišta, od toga pod voćnjacima 182.923 ha, što je oko 5,26 %, a pod rasadničkom proizvodnjom oko 1.336 ha ili 0,038 %. U 2023. godini od ukupnog korišćenog poljoprivrednog zemljišta pod voćnjcima se nalazilo 6,05 %, a pod rasadnicima 0,094 %. Došlo je do malog povećanja udela površina pod voćnjacima, ali s obzirom na agroekološke uslove koje ima Srbija, zastupljenost voćarstva je mala te u narednom periodu treba više stimulisati ovu intenzivnu granu poljoprivrede.
